Joyce Girl. Pasja i upadek – Annabel Abbs

W literackim świecie James Joyce jest uznawany za geniusza i najwybitniejszego pisarza XX wieku. Kiedy żył i tworzył roztaczał wokół siebie aurę człowieka niezwykle inteligentnego i elokwentnego. Przebywanie w jego towarzystwie wiązało się z prestiżem i przynależnością do artystycznego świata, którego każdy ambitny i tworzący coś swojego człowiek w latach 20tych i 30-tych chciał być członkiem.

W „Joyce Girl” – fabularyzowanej opowieści o Lucii Joyce i jej życiu w cieniu ojca Annabel Abbs ukazała drugą stronę medalu. Niezdrowe relacje rodzinne, brak zrozumienia i szacunku, despotyczną i zaborczą miłość czy nieustającą manipulację.

ZARYS FABUŁY

Jest 1929 rok. Lucia Joyce ma 21 lat, jest popularną i docenianą na francuskiej scenie tancerką. Wraz z bratem i rodzicami mieszka w Paryżu, gdzie uczy się, pracuje i jest na każde zawołanie swoich rodziców. Życie pod pieczą geniusza nie jest jednak usłane różami i często dziewczyna musi wybierać między pasją, którą na co dzień żyje a pomocą w imię sztuki prawie ślepemu ojcu. Z czasem zakochuje się w asystencie ojca, młodym irlandzkim aspirującym pisarzu Samuelu Beckecie. Wyobrażeniae i oczekiwania wobec niego i potencjalnego związku nabierają obsesyjnego wymiaru, a całe reszta schodzi na dalszy plan.

LUCIA JOYCE

Postać Lucii od samego początku wzbudza wiele skrajnych emocji. Od poirytowania do współczucia. Jako młoda kobieta jest nad wyraz samodzielna i niezależna jak na czasy i warunki, w których przyszło jej żyć. Osaczona emocjonalnie przez rodzinę musi zmagać się z wyborami, które skrzywdzą albo ją albo ojca i matkę. Zaborcza i despotyczna miłość nie pozwala jej na realizowanie własnych marzeń i celów, a wzbudzanie poczucia winy przez matkę z czasem staje się wygodną alternatywą. Lucia jawi się jako osoba, która niemal zawsze jest pod wpływem czyjegoś uroku, stylu bycia czy charakteru. Sama nie może dojść do tego kim jest i dokąd chciałaby zmierzać, a rodzinne manipulacje nie ułatwiają decyzji. Miłość Lucii jest szalona i nieokrzesana, co wpływa na jej życie diametralnie. Z każdym kolejnym związkiem jej obsesje pogłębiają się a emocjonalne zagubienie rozprzestrzenia się na każdą dziedzinę życia.

Historia Lucii to nie tylko historia pasji i upadku, to również historia chorej rodzicielskiej miłości, bezsensownego podporządkowania się, braku wystarczającej siły by powiedzieć nie: manipulacji i wzbudzaniu poczuciu winy. Autorka ukazała cały wachlarz ludzkich emocji i reakcji na myślenie drugiego człowieka. Doskonale ujęła rodzinne zależności, próby sił, egoistyczne pobudki, okrutne i zgubne w skutkach lekceważenie.

JEDEN DO JEDNEGO

Annabel Abbs z dbałością o każdy szczegół oddała ducha międzywojennego Paryża, obyczajowość i styl życia artystycznej bohemy wraz z panującymi wtedy nastrojami i zamiłowaniem do sztuki wszelkiego rodzaju. Kiedy mecenasi kultury byli bardziej potrzebni niż kolejni artyści, a wystawne życie było jedynie na pokaz, po to by za chwilę przejmować się co włożyć do garnka. Paryskie restauracje, długie przyjęcia, filozoficzne dysputy są niemal namacalne dzięki barwnej narracji i pieczołowitym oddaniu wielu szczegółów.

Annabel Abbs w „Joyce Girl” dała popis literackiego wyczucia i doskonałego pióra. Pięknie i przejmująco oddała atmosferę bezsilności i obraz rodzącej się powoli choroby psychicznej, która w końcu musiałą znaleźć ujście. Z tej powieści bije ogromny smutek i żal o stracony czas i życie, które nigdy nie było możliwe.

„Joyce Girl” to opowieść o bezwarunkowym oddaniu drugiej osobie, podporządkowaniu nawet w momencie uwolnienia od przeszłości. Lucia choć czasami gardzi zachowaniem ojca jest w pełni lojalna wobec babbo i za każdym razem jest w stanie poświęcić swoją pracę dla jego wymówek.

FORMA

„Joyce Girl” to intymne zwierzenia Lucii Joyce podczas terapii u dr Carla Gustava Junga. Jej perspektywa sprawia, że czytelnik może nie jest w stanie identyfikować się z bohaterką, ale zrozumieć jej wybory i relację z ojcem. Jej opowieść przeplatana jest „wizytami” u dr Junga, w której analizują jej zachowania, emocje i rodzinne relacje. Przyznam, że ten zabieg „wizyty u psychiatry” nadał całości wyrazu i uzasadnił wiele kwestii w życiu Lucii Joyce. To fabularyzowana opowieść i tak też należy ją traktować. Może być jednak ciekawym punktem wyjścia do dalszych rozważań i poszukiwań informacji na temat rodziny Joyce`ów.

PODSUMOWANIE

„Joyce Girl” Annabel Abbs to świetna i nieoczywista powieść. Niełatwa i wielowymiarowa. „Joyce Girl” to fabularyzowana opowieść o córce genialnego Jamesa Joyce`a, autora Ulissesa. To historia o życiu w cieniu sławy, życiu pod presją, bezgranicznym podporządkowaniu, o fobii jaką jest nieustanna kontrola. To historia talentu, który w pewnym momencie może stać się przekleństwem. Annabel Abbs niesamowicie opowiada o relacjach rodzinnych, ambicjach i zawodach. Do tego autorka czaruje klimatem artystycznej bohemy Paryża czy Londynu. Lata 20-te i 30-te zdają się być na wyciągniecie ręki. Historię relacji córki i ojca, ambicji i oczekiwań Annabel Abbs nakreśliła w niesamowity sposób. Choć to fabularyzowana opowieść o Lucii Joyce i jej sławnym ojcu pisarzu Jamesie Joyce`ie to można odnieść wrażenie, że to właśnie tak mogło się potoczyć. 

MOJA OCENA: 8/10

Za egzemplarz książki do recenzji dziękuję Wydawnictwu MANDO